Wspaniała historia „Świerszczyka” dla dzieci
„Świerszczyk” miesięcznik dla dzieci z barwną ilustracją, oraz z nauką czytania i zabawami dla wszystkich milusińskich…… Kto go nie czytał, nie prenumerował jako dziecko…??? Mało kto wie, iż ten niepozorny miesięcznik dla dzieci, ma tak bogatą oraz piękną historię, oraz jest najstarszym czasopismem w Europie a w tym roku obchodzi swoje 75 urodziny…. 😊
W okresie, kiedy jeszcze trwała II wojna światowa, a nasz kraj pogrążony był w całkowitym wyniszczeniu, traumie oraz w łzach po stracie najbliższych osób, w wyzwolonej Łodzi 1 maja 1945 roku, ukazał się pierwszy numer „Świerszczyka”. Tytuł wymyśliła pisarka Pani Ewa Szelburg-Zarembina, a kolorowa okładka zielonego świerszcza miała przyciągnąć uwagę jak również być oderwaniem od szarej i okrutnej rzeczywistości po przeżyciach wojennych dla najmłodszych.
Pismo bardzo szybko zdobyło uznanie wśród dzieci jak i dorosłych, a dodatkowo zastępowało książki do szkoły, gdyż w powojennej Polsce, nie było dostępu do podręczników szkolnych. Dzięki „Świerszczykowi” maluchy czytały wiersze, baśnie i opowieści , rozwiązywały rebusy jak również za pomocą czasopisma mogły samodzielnie wykonać zabawki dla siebie.
W 1951 roku, Świerszczyk połączył się z „Iskierkami” i od teraz nosił nazwę „Świerszczyk – Iskierki”. Ukazywał się pod dwuwyrazową nazwą do 1956 roku, kiedy to czytelnicy zdecydowali o powrocie do pierwotnego terminu.
Przez cały powojenny okres, „Świerszczyk”, podobnie jak również i inne gazety w kraju, podlegał cenzurze, czyli otrzymywał wytyczne od Władzy, co może a czego kategorycznie się zabronią do ukazania się w czasopiśmie. Jednak pismo nie angażowało się politycznie i jedyne na co godzili się redaktorzy, to tłumaczenia baśni z ZSRR oraz po śmierci Stalina, umieścili jego portret na okładce.
W latach 50 i 60 magazyn przechodził ogromne zainteresowanie, w tym okresie do redakcji wpływało nawet po 7 tysięcy listów miesięcznie od dzieci z całej Polski. Dziś może wydawać się to śmieszne, natomiast należy zaznaczyć, iż w tamtych latach nie było Internetu aby wysłać e-maila do redakcji, 
wtedy należało napisać list i wysłać go pocztą.
Warto tu wspomnieć, jeszcze o marcu 1968 roku, gdy to młodzież zgromadzona w gmachu Politechniki Warszawskiej grała w zamieszczoną w czasopiśmie grę, a na budynku Uczelni zamieścili ogromny transparent: „Prasa kłamie, tylko Świerszczyk pisze prawdę…”. Gazeta wtedy otrzymała od studentów list pamiątkowy oraz znaczek studenta Uczelni. Prawdziwym okresem świetności pisma, były lata 70-te gdyż to wtedy, nakład wynosił nawet 900 tysięcy egzemplarzy miesięcznie.
Na początku lat 90-tych gazeta przeżyła ogromną przemianę, a od tego czasu w numerach zaczęły ukazywać się wywiady, reportaże oraz nieznany nam wtedy, świat reklam….
Dzisiejszy magazyn ma za zadanie przekazanie, młodym czytelnikom literatury oraz ilustrację na najwyższym poziomie. Obecny kształt czasopismo zawdzięcza wydawnictwu Nowa Era, które ukazuje go od 2005 roku. W dzisiejszym „Świerszczyku”, każdy z milusińskich znajdzie coś dla siebie, od bardzo ciekawych i wciągających opowiadań, poprzez wierszyki, łamigłówki, rebusy, krzyżówki, labirynty oraz bardzo dużo humoru. Są tez rubryki dla rodziców jak i nauczycieli. Tak też z całą dumą i uznaniem, możemy śmiało powiedzieć, iż czasopismo to, jest nowoczesne, z wartościowym przekazem dla dzieci i nie tylko, oraz jedyny taki organ na rynku z tradycjami.
Do ciekawostek należy zaliczyć, iż do dnia dzisiejszego ukazało się półtora miliarda Świerszczyków czyli tyle, ile wynosi liczba mieszkańców Unii Europejskiej, Ameryki Północnej i Południowej. Układając wszystkie wydrukowane miesięczniki, jeden po drugim, okrążylibyśmy ziemię aż 8 razy. Natomiast umieszczając je obok siebie zakrylibyśmy całe Zakopane.
Nie sposób nie wspomnieć o nagrodach, które pismo zbiera:
- Mały Dong – najcenniejsza nagroda – przyznana przez dzieci w konkursie Fundacji Świat Dziecka.
- Nagroda Polskiej Sekcji IBBY za Upowszechnianie Czytelnictwa (2009).
- Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za wieloletnie upowszechnianie ambitnej kultury dla dzieci (2015).
- Medal Pamiątkowy Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek wraz z życzeniami z okazji 70 urodzin czasopisma (2015).
- Nagroda Główna w kategorii Kultura przyznana przez kapitułę XIV edycji konkursu „Świat przyjazny dziecku” organizowanego przez Komitet Ochrony Praw Dziecka (2016).
Na zakończenie należy jeszcze dodać, iż to wspaniałe pismo, uczyło niejedno pokolenie oraz życzyć całej redakcji, jak i nam wszystkim, następnych 75 lat w wielkiej chwale.
Katarzyna Michalak
